Segundo pasamos da primeira familia á terceira, as masas das partículas son cada vez maiores, e eso quere dicir por unha parte máis difíciles de crear, e por outra máis fácil que se desintegren unha vez creadas para convertirse noutras de menos masa. Coa primeira familia é posible entender practicamente todo o universo que nos arrodea, incluidos nós mesmos. Un protón é realidade un “obxecto” formado pola unión de tres quarks (u,u,d), mentras que un neutrón é a unión (u,d,d).

Hai unha diferencia fundamental entre os quarks e os leptóns. Estos últimos existen libremente. É o caso dos electróns que se moven polas redes metálicas constituíndo a corrente eléctrica. Sen embargo, os quarks semptre están formando tríos (barións, como o conocido protón) ou parellas quark-antiquark (mesóns, como o pión). Barións y mesóns son chamados en xeral hadróns.

A enerxías baixas (as de a proceso químicos) a combinación de neutróns e protóns –núcleo atómico- se comporta como un obxecto único. A enerxías un pouco máis altas (enerxía nuclear) o núcleo atómico é un obxecto composto, e  protóns e neutróns “funcionan” como partículas elementais. Pero se pasamos a un orde de magnitude maior (como nos aceleradores de partículas) a cousa complícase porque o protón é xa un obxecto composto e non elemental. O elemental é agora o quark.

Quere esto dicir que se segue aumentando a enerxía os quarks xa non son elementais tampouco? Ninguén o sabe con seguridad.

De momento,  volvendo á primeira familia da táboa anterior, podemos explicar con ela case todo o que vemos, percibimos, medimos, etc. Por moito que lle coste crer, todo o que vostede está vendo neste momento (vostede incluido) está formado por tres tipos de partículas: dous quarks (quark u e quark d) e un leptón (electrón). A cuarta partícula da familia (o neutrino, ), aparece como resultado de procesos radiactivos, que aínda permanentemente presentes non os percibimos (de feito neste momento, do seu corpo están saíndo uns 3000 antineutrinos cada segundo debido á presencia de potasio radiactivo que inevitablemente entra no noso corpo cando bebemos ou comemos).

Todo o que dixemos até aquí sobre antipartículas é de aplicación aos quarks: para cada quark hai o seu correspondente antiquark.